آیا بچه ها بیش از اندازه اسباب بازی دارند؟
آیا فرزند شما همیشه آرام است و کاملا سرگرم بازی هایش است؟
یا از یک بازی به بازی دیگری رفته و به ندرت برای مدت طولانی تمرکز می کند؟
آیا تابحال فکر کرده اید که شاید بیش از اندازه اسباب بازی دارد؟
در مطالعه ای که اخیرا انجام گرفته، محققان دانشگاه تولدو کشف کردند که بیش از اندازه اسباب بازی داشتن می تواند موجب حواس پرتی شود. در نگاه اول، این امر دور از عقل به نظر می رسد. آیا داشتن گزینه های بیشتر به معنای شانس بیشتر برای یافتن چیزی که بازی با آن را دوست داشته باشید نیست؟ آیا داشتن اسباب بازی های کمتر خسته کننده است؟
توجه در نوزادان و کودکان نوپا چگونه توسعه می یابد؟
همه ی کودکان می توانند تمرکز کنند اما این مهارتی است که به مرور زمان تکامل پیدا میکند. محدودیت در ادراک و حافظه ی کوتاه مدت در چند ماه اول زندگی مانع از این تمرکز میشود. وقتی نوزادان، کودکانی نوپا میشوند، ظرفیت آنها برای فکر کردن و حرکت افزایش می یابد. آنها قادرند برای آنچه که باید انجام شود، تصمیم بگیرند و به سمت شیء هدف حرکت کنند.
اگر کودک شما تازه شروع به راه رفتن کرده، شما متوجه شده اید که گاهی توجهش به چیزی جلب شده اما پس از مدتی در هنگام خزیدن به سمت آن چیز، فراموش میکند که هدفش چه بوده و حواسش به چیز دیگری پرت میشود. در این سن توانایی آنها در توجه نیز توسعه می یابد. آنها می توانند برای مدت طولانی تری درگیر کاری شوند. توجه نوزادان با عوامل خارجی تحریک می شود: جسم چقدر نزدیک است؟ چقدر جدید و هیجان انگیز است؟ میتوانید با مدت زمانی که او صرف نگاه کردن به چیزی میکند، متوجه ی تمرکز کردن او شوید. از سوی دیگر تمرکز کودکان نوپا با منافع و اهداف آنها مرتبط است. آنها بطور ذاتی برانگیخته میشوند. محرک های خارجی کمتر حواس آنها را پرت می کنند. به عبارت دیگر می توانند برای مدت طولانی تری توجه کنند.
دیده شده که کودکان نوپا برخلاف نوزادان، به جای اینکه فقط به اشیاء نگاه کنند، تمایل به دستکاری اشیاء دارند. بااینحال، معمولا تنها از سن پیش دبستانی است که آنها میتوانند توجه خود را به چیز جدیدی معطوف کنند. با این وجود، این مسئله برای ایجاد محیط بازی برای فرزندانتان چه مفهومی دارد؟
تحقیق
آیا تعداد اسباب بازی های موجود بر کیفیت بازی تأثیر می گذارد؟
آزمایش ساده ای هست. کودک را با چهار یا شانزده اسباب بازی در اتاقی قرار دهید و به سوالات زیر پاسخ دهید:
- کودک چه مدت با هر اسباب بازی بازی کرد؟
- کودک با چند اسباب بازی بازی کرد؟
- کودک چند راه متفاوت برای بازی با هر اسباب بازی پیدا کرد؟
یافته ها
برای اینکه حدس بزنید چه اتفاقی افتاده، نیازی ندارید که مدرکی در زمینه ی رشد کودک داشته باشید؛ کودکانی که شانزده اسباب بازی داشتند، تمرکز کمتری داشتند. آنها میخواستند همه را امتحان کنند. کودکانی که 4اسباب بازی داشتند هم همه ی گزینه های موجود را امتحان میکردند اما پس از آن بر یکی از اسباب بازی هایی که بیشتر به آن علاقه داشتند تمرکز میکردند و احتمالش بسیار کمتر بود که اسباب بازی خود را تغییر دهند. آنها کمتر حواسشان پرت میشد.
اما نکته ی مهم این است: هرچه بیشتر با یک اسباب بازی بازی میکردند، خلاق تر میشدند. قادر بودند که اسباب بازی را بیشتر کاوش کنند.
روزی که خیلی خسته کننده نبود
وقتی بچه بودم، گاهی اوقات با پدربزرگ و مادربزرگم در خانه ای که حتی یک اسباب بازی هم در آن نبود، تنها می ماندم. اما من عاشق آن دیدارها بودم. در ساعت اول، به من و خواهرم پالت آبرنگ میدادند و ما تصاویر روی کاشی های دیوار آشپزخانه را رنگ می کردیم. بعد از آن و بهتر از همه اجازه داشتیم جعبه تمبر مادربزرگ را داشته باشيم. این جعبه، یک پاکت کوچک سیگار حاوی تعدادی تمبر، سه یا چهار گیره ی کاغذ و یک ضربه بین مخصوص تعمیر ساعت جالب ترین چیز ممکن بود(آنرا در گوگل سرچ کنید تا متوجه شوید چه دوران خوشایندی داشته ام). نمیشد ما را از آن جعبه جدا کرد. در خانه ای که وسایل خیلی کمی داشت و هیچ کتابی در آن نبود، آن جعبه مثل غار گنجینه های علاءالدین بود.
بعد از ظهرها به خانه ی خاله ی پدرم میرفتیم که در همان نزدیکی زندگی میکرد. او باغ زيبایی داشت ولي ما اجازه نداشتيم در آن بازي کنيم. فقط یک پیاده روی سریع تا آن خانه بدون پا گذاشتن روی چمن ها و بعد دوباره به آن خانه ی خالی برمیگشتیم. ساعتی که بزرگترها درحال صحبت بودند، بسیار خسته کننده بود. اما مجسمه ای آنجا بود که خاله ی پدرم از تعطیلاتش به اسپانیا با خود آورده بود: الاغی از جنس چینی که یک جفت سبد در پشتش قرار داشت. این مجسمه بالای شومینه قرار داشت اما در مناسبت های خاص آنرا پایین می آوردند. باوجود اینکه چیز دیگری نبود که توجه مارا به خود جلب کند، ما شروع به تصور زندگی و ماجراجویی های این حیوان کوچک کردیم. ساعتی گذشت و در آخر ما از اینکه قرار بود آنجا را ترک کنیم، ناراحت بودیم.
نتیجه گیری؟ با وجود چیزهای بسیار کمی که برای بازی ما وجود داشت، ما مجبور بودیم که تمرکز کنیم و خلاق باشیم. با وجود اسباب بازی های کم، روز خوبی داشتیم.
توصیه ها
- هربار اسباب بازی های کمتری فراهم کنید.
- با استفاده از جعبه ی تقسیم بندی اسباب بازی، آنها را نو نگه دارید.
- تلویزیون را خاموش کنید و همه ی عوامل حواس پرتی را حذف کنید.
- یک روز را بدون اسباب بازی امتحان کنید. اجازه دهید حوصله شان سر برود، این موجب خلاقیت میشود.
- شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کودکان را می توان برای توجه بیشتر آموزش داد و محیطی با اسباب بازی های کمتر ممکن است یکی از راه های دستیابی به این هدف باشد.
- در تولدها و در اعیاد، هدیه ها را کم کم و در طول روز به آنها بدهید (گفتنش آسونه!). اینگونه از اشباع ناگهانی با اسباب بازی جلوگیری میکنید. با بازکردن سریع اسباب بازی ها و کنارگذاشتن اسباب بازی ها با برندهای جدید برای دیدن اسباب بازی های بعدی، حس قدردانی برای آنچه دریافت کرده اند را کم میکند. بهتر از این کار، نگه داشتن برخی از هدایا برای روزهای بعد است.
- در برابر اصرار به بردن اسباب بازی ها در تعطیلات، مقاومت کنید. نیاز مادر اختراع است. کودک شما راه حل های خلاقانه ای برای کمبود اسباب بازی پیدا خواهد کرد و می آموزند که به اسباب بازی هایی که فکر می کردند به آنها نیاز دارند، نیازی نداشتند.
صحبت آخر
پسر دومم یک روز از هفته ی پیش را به مدرسه نرفت. برای رفتن به مدرسه حالش خوب نبود اما آنقدرها هم بد نبود که در رختخواب بماند. از خاطره ی جعبه ی سیگار و لوازم تحریر آن الهام گرفتم، داخل کمد را نگاه کردم و تعدادی گیره ی کاغذ و یک بلو تاک توپی قدیمی و تعدادی برچسب های حلقه ای(اینها رو به یاد دارید؟) را پیدا کردم. من دیگر در طول صبح او را ندیدم.
وقتی دوباره پیدایش شد، او یک آتشفشان بلوتاکی ساخته بود که گیره های کاغذ از آن فوران میکرد و گدازه ای از گیره های کاغذ در پایین جریان داشت و صحنه ای را ایجاد کرده بود که با همه ی وسایلی که من به او داده بودم، خلق شده بود. او با استفاده از زنجیره ای از گیره ها و بلو تاک طول آن گدازه را افزایش داد.
این مطلب ترجمه متن انگلیسی است.